ظهور ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای یکی از محورهای اصلی نگرانی آمریکا و متحدانش بوده است، ولی آیا آمریکا به خوبی این کشور را درک کرده و آیا از تمایلات استراتژیک آن آگاه است؟ مهمان امروز ما، یکی از روحانیون ایرانی است که درباره آینده ایران با ما سخن می‌گوید.
بی.بی.سی: آیت‌الله دکتر هادوی تهرانی به Hard talk خوش آمدید.
هادوی: ممنونم.
بی.بی.سی: شما می‌گویید که خواستار گسترش گفت‌وگوی مذهبی با غرب هستید، اما این امر با توجه به ماهیت دولت تهران، کار آسانی نیست.
هادوی: من اینگونه فکر نمی‌کنم. به نظر من این کار سختی نیست، چراکه ما راه‌های زیادی را برای آغاز گفت‌وگوی صادقانه بین مذاهب و رهبران دنیا و نیز تجربه خوبی در رابطه با کشورها و مذاهب گوناگون در سراسر جهان داریم.
بی.بی.سی: من مطمئنم که شما هم با من درباره این‌که آمدن آقای احمدی‌نژاد، رسیدن به این هدف را کمی سخت کرد، موافقید. به ویژه با بعضی اظهارنظرهایش در سال گذشته؟
هادوی: احتمالا این به تفسیر و برداشت شما از گفته‌ها یا اعمال ایشان برمی‌گردد.
بی.بی.سی: نه من جدی می‌گویم. مفهوم سخنان او کاملا روشن بود. ایشان در 9 دسامبر 2005 گفتند که هولوکاست یک افسانه است، یک افسانه.
هادوی: من فکر می‌کنم که این دیدگاه و مسئله‌ای علمی است و گاه هم یک دیدگاه سیاسی، اما این به آن معنی نیست که راهی برای گفت‌وگو وجود ندارد. من گمان می‌کنم که این باز شدن دری برای... .
بی.بی.سی: ولی به نظر من بسته شدن درهای گفت‌وگوست؟
هادوی: نه من فکر نمی‌کنم. این تنها یک ایده است.
بی.بی.سی: ایده‌ای که هیچ سند و مدرک و واقعیت تاریخی از آن حمایت نمی‌کند. اگر اطلاع داشته باشید، در بسیاری نقاط جهان، این اظهارنظر را توهین‌آمیز برداشت کردند.
هادوی: خوب پس شما می‌توانید در مورد آن بحث کنید. من گمان نمی‌کنم که بحث کردن راجع به مسئله‌ای چندان سخت باشد، چراکه بعضی اوقات ما به چیزی معتقدیم و با برداشت‌هایی از آن روبه‌رو می‌شویم که چندان درست نیست؛ بنابراین، با بحث می‌توانیم به نتایج بهتری در مورد آن مسئله دست پیدا کنیم.
بی.بی.سی: پس در مورد سخنان احمدی‌نژاد مبنی بر حذف کشور اسرائیل از روی نقشه چه؟ دنیای بدون صهیونیسم؟ رژیم جعلی که نمی‌تواند ادامه دهد. منظور او چیست؟ این واقعا مهم است که منظور او چیست؟ او به روشنی درباره نابودی اسرائیل سخن می‌گوید.
هادوی: نه، ما باید در درک گفته‌های او دقیق‌تر باشیم.
بی.بی.سی: دیگر دقیق‌تر از این‌که او می‌گوید، کشور باید از نقشه جهان حذف شود.
هادوی: منظور ایشان رژیم است، نه مردم و نه قلمرو. منظور ایشان فقط رژیم است، یک اصطلاح حقوقی. او در مورد مشروعیت رژیم اسرائیل صحبت می‌کند.
بی.بی.سی: آقای احمدی‌نژاد یک روحانی مذهبی نیست، اما شما هستید و شما هم تلاش میکنید از او و گفته‌هایش حمایت کنید.
هادوی: نه، نه. اگر ما در مورد مسئله‌ای سخن می‌گوییم، این به این علت نیست که او یک چهره سیاسی است و من مذهبی، بلکه علت آن این است که ما مفاهیمی داریم و اگر شما به این مفاهیم که توسط انقلاب اسلامی ایران به وجود آمده، مراجعه کنید، خواهید دید که مفهوم دمکراسی از سوی ما پذیرفته شده و ما بر این باوریم که دمکراسی باید در کشورهای مختلف اجرا شود.
بی.بی.سی: خیلی خوب، ما بعدا در مورد دمکراسی یا آزادی بیان صحبت میکنیم، ولی شما گفتید که می‌خواهید با جهان گفت‌وگو کنید، اما چگونه می‌توانید این انتظار را داشته باشید، در حالی که اینگونه از سخنان آقای احمدی‌نژاد دفاع میکنید؟
هادوی: همان‌گونه که گفتم، ما به گفت‌وگوی میان تمدن‌ها، مذاهب و مؤمنان معتقدیم اما... .
بی.بی.سی: اما به نظر شما، با دفاع از آن‌گونه صحبت‌ها، دیگر حرفی برای شما باقی می‌ماند؟
هادوی: همین اتفاق در حال حاضر هم مشغول رخ دادن است. وقتی شما به شیوه‌ای غیرمنصفانه در مورد کسی قضاوت میکنید، دیگر بحث پایان یافته است. برای مثال؛ وقتی شما درباره مقاومت صحبت میکنید؛ یک مقاومت قانونی و مشروع که مثلا توسط حزب‌الله در لبنان روی داد و شما آن را تروریسم دانستید، من هم باید بگویم هیچ راهی برای مذاکره باقی نمانده است، اما من اینگونه فکر نمی‌کنم. من گمان می‌کنم بعضی سوءبرداشت‌ها هست و متأسفانه، برخی رسانه‌ها نیز بر آن تأکید می‌کنند که ما می‌توانیم بسیاری از آنها را اصلاح کنیم.
بی.بی.سی: بسیار خوب، من نمی‌خواهم فعلا در مورد «حزب‌الله» صحبت کنم و اما برنامه اتمی ایران؛ آیا داشتن بمب اتم با معیارهای اسلامی مطابق است؟
هادوی: خیر، اسلام بارها و بارها بر عدم اجازه دسترسی به سلاح اتمی تأکید کرده است، ولی انرژی هسته‌ای، حق همه مردم است، حال آن‌که سلاح هسته‌ای در اسلام مجاز نیست.
بی.بی.سی: به هیچ وجه؟
هادوی: به هیچ وجه؛ نه برای دفاع، نه برای حمله.
بی.بی.سی: بنابراین، جمهوری اسلامی ایران تحت هیچ شرایطی به سلاح اتمی دست پیدا نمی‌کند؟
هادوی: مطمئنا. من از همکاران یهودی و مسیحی در سمیناری در مورد جنگ در ایتالیا همین سؤال را پرسیدم. «مارشال برگر»، از یهودیان مقیم آمریکا گفت: «ما هم در یهودیت دقیقا همین ایده را داریم». من گفتم: «خب پس چگونه سلاح‌های اتمی اسرائیل را توجیه میکنید؟» او گفت: «نمی‌توانم این امر را توضیح دهم، چراکه با اعتقادات مذهبی ما، سازگار نیست».
بی.بی.سی: شما امروز آشکارا گفتید که ایران به هیچ وجه به بمب اتم دست پیدا نمی‌کند، ولی در 26 می به AP گفتید که این امر در اسلام مجاز نیست، ولی تحت شرایطی در موارد تهدید این امر امکان دارد.
هادوی: در آن زمان خبرنگار AP در مورد مسئله پاکستان صحبت می‌کرد.
بی.بی.سی: بنابراین شما هم با وجود تهدید می‌توانید به بمب اتمی دست یابید.
هادوی: تحت دستورات اسلام این امر ممنوع است، اما آن موقع البته ما در مورد پاکستان حرف می‌زدیم... .
بی.بی.سی: بله، ولی ما در مورد ایران حرف می‌زنیم.
هادوی: ببینید شما وقتی مسئله‌ای را به خوبی درک کنید، باید از محتوای آن آگاه شوید. ایشان در مورد پاکستان صحبت می‌کرد. من گفتم بنا بر قوانین اسلام، این امر ممنوع است. او گفت، پاکستان هم جمهوری اسلامی است. ولی شاید آنها با در نظر نگرفتن بعضی موارد به این نتیجه رسیده باشند، اما مفاهیم و اصول اسلامی، این کار را ممنوع کرده است.
بی.بی.سی: آیا علت آن، قدرت تخریب و کشتار عظیم بمب اتمی است؟
هادوی: بله، بله. این امر و یک نکته مهم دیگر. پیامدهای آن برای نسل‌های آینده و محیط زیست و... است.
بی.بی.سی: در مورد تروریسم چطور؟
هادوی: تروریسم نیز حرام است. مانند بمب اتم. این بسته به موضوعی است که در مورد آن صحبت میکنید.
بی.بی.سی: من درباره یکی از ابزارهای تروریسم صحبت کردم؛ خشونت علیه غیرنظامیان. پس چرا آن را حرام کردید و این را نه؟
هادوی: تروریسم هم حرام و ممنوع است.
بی.بی.سی: شما دارید خلاف موضع دولت ایران حرف می‌زنید. آنها از حماس و... حمایت می‌کنند.
هادوی: نه، نه، نه. ما از تروریسم حمایت نمی‌کنیم. این قضاوت شماست. سؤالی از شما دارم، نظر شما در مورد آدم‌کشی منظم و سیستماتیک چیست؟ آیا این تروریسم است یا نه؟
بی.بی.سی: من از شما سؤالی در مورد خاص کردم؛ کشتار غیرنظامیان. آیا این حرام است یا نه؟
هادوی: باید در مورد هر دو جنبه یک مسئله صحبت کنیم؛ آدم‌کشی سیستماتیک. وقتی لیستی وجود دارد و دولت اسرائیل، قصد کشتن عده‌ای از اعضای حزب‌الله و حماس را دارد، این به چه معنی است؟ این روشن‌‌ترین مثال برای تروریسم است.
بی.بی.سی: بنابراین به نظر شما این یک امر سیاسی است، ولی دولت شما از آدمکشی‌های حماس و... دفاع می‌کند؟
هادوی: نه، آنان از خودشان دفاع می‌کنند و وقتی راه دیگری ندارند، مجبورند به کاری که مقبول نیست، روی آورند و دولت اسرائیل ترور انجام می‌دهد.
بی.بی.سی: بن لادن چه؟ آیا او نیز تروریست است؟
هادوی: بله، مطمئنا ما از ابتدا نیز با ایده و گروه او مخالف بودیم. یکی از بزرگ‌ترین سوءبرداشت‌ها از اسلام از سوی طالبان ارایه شد. ما ایده و رژیمی را که آنها در افغانستان تأسیس کرده بودند، رد کردیم و هرگز آنها را نپذیرفتیم.
بی.بی.سی: شورش‌های عراق چه؟ آیا معتقدید که آنها نیز تروریسم است؟
هادوی: شورش به چه معنی؟
بی.بی.سی: حمله به نیروهای آمریکایی و یا کشتارهای قومی؟
هادوی: این مسئله را باید با توجه به شرایط عراق تفسیر کرد. در حال حاضر، نیروهای آمریکایی باید عراق را ترک کنند، چون این کشور، هم‌اکنون دارای رژیم مشروع و قانونی است و آنها کشور را کنترل می‌کنند و یک مقاومت اسلامی علیه آنان هست اما در کنار آن، خارج از این چهارچوب نیز فعالیت‌هایی در جریان است که مورد قبول ما نیست. مردم بی‌گناهی در عراق هستند که به دست طالبان، القاعده و نیروهای بعثی کشته می‌شوند.
بی.بی.سی: ولی تصویر شما بسیار پیچیده است. آمریکایی‌ها برای ایجاد ثبات، به همکاری ایران نیاز دارند.
هادوی: دولت ایران نیز برای ایجاد یک دولت امن و قدرتمند، حاضر به کمک به دولت عراق است.
بی.بی.سی: بنابراین، جریان نظامی، نفر و تجهیزات ایران به عراق را متوقف میکنید؟
هادوی: من گمان نمی‌کنم که چنین کارهایی در جریان باشد؛ اینها تنها شایعات است.
بی.بی.سی: اما جوخه‌های مرگی در میان شیعیان وجود دارند که به کار پاک کردن سنی‌ها مشغولند.
هادوی: این امر درست نیست. شاید برخوردهایی وجود داشته باشد، ولی برنامه‌ای برای این کار نیست، چراکه ما به گفت‌وگو معتقدیم. بسیاری از اهل تسنن در ایران زندگی می‌کنند و هیچ مشکلی بین آنان وجود ندارد. حتی بین مسلمانان و مسیحیان یا یهودیان.
بی.بی.سی: پس شما حاضر به همکاری با آمریکا برای ایجاد ثبات در عراق هستید؟
هادوی: دولت ایران برای کمک به دولت عراق حاضر است.
بی.بی.سی: ولی آمریکا هم‌اکنون عراق را در دست دارد و دارای نفوذ زیادی در آنجاست. مذاکره با آنها چه؟ در حالی که امام خمینی، آمریکا را دشمن شماره یک ایران دانسته بود؟
هادوی: ما حاضر به همکاری با دولت عراق هستیم و برادران عراقی ما نیز برای کمک به ما حاضرند و اگر خارجی‌ها صحنه را ترک کنند، ما می‌توانیم به هم کمک کنیم.
بی.بی.سی: بهتر است پیام امام خمینی در قرن گذشته را بررسی کنیم. آیا برای ایران هم‌اکنون مدرن شدن و اصلاح شدن، آن‌گونه که امام خمینی در سال‌های اولیه گفته بود، مهم است؟
هادوی: به نظر من، ایران کشور مدرنی است و اگر شما به واقعیات موجود در این کشور مراجعه کنید، متوجه خواهید شد که در آن مردم بر اساس دمکراسی، آزادی بیان، آزادی فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی دارند. تا چند ماه دیگر نیز انتخابات مجلس خبرگان و دیگر انتخابات‌ها در ایران برگزار خواهد شد؛ بنابراین، گمان نمی‌کنم که مشکلی درباره دمکراسی در ایران وجود داشته باشد.
بی.بی.سی: اما به صورت واضح، ایران کشوری دمکراتیک به آن مفهوم که در غرب مطرح است، نیست. استاد بزرگ شما آیت‌الله مصباح یزدی هم در سال 1998 گفته بود: ایران یک دمکراسی نیست و قوانین اسلامی با قواعد دمکراسی سازگار نیستند.
هادوی: این یک دیدگاه شخصی است.
بی.بی.سی: بنابراین، به نظر شما ایشان اشتباه می‌گویند؟
هادوی: به نظر من رهبر ما نیز توضیح داده است که اسلام به طور کل، ایده دمکراسی را پذیرفته و اینها قابل مطابقت هستند. البته بعضی ارزش‌ها و مفاهیم در اسلام هستند که باید در سیستم دمکراسی ما نیز وجود داشته باشد. چرا شما معتقدید که ما دمکراسی را رد میکنیم؟ ما ایده دمکراسی را از آغاز انقلاب اسلامی پذیرفته بودیم.
بی.بی.سی: ولی آیا شما می‌توانید یک دمکراسی مدرن باشید، در حالی که تساوی حقوق در ایران وجود ندارد، زنان سنگسار می‌شوند و به علت تبعیض‌های جنسی، توانایی یافتن کار مناسب ندارند؟
هادوی: خیر، در ایران یافتن شغل آزاد است.
بی.بی.سی: چرا در ایران زنان نمی‌توانند دارای بعضی مشاغل باشند، برای مثال؛ نمی‌توانند قاضی شوند؟
هادوی: خیر، آنان می‌توانند.
بی.بی.سی: اما سال‌ها اینگونه نبوده است؟
هادوی: هم‌اکنون هست. در دادگاه‌های مختلف.
بی.بی.سی: آیا قاضی عالی‌رتبه زن هم دارید؟
هادوی: فعلا نه.
بی.بی.سی: هیچ‌گاه نخواهد بود، چراکه قوانین اسلام، این اجازه را نمی‌دهد!
هادوی: پس من هم می‌توانم بگویم که چون در تاریخ گذشته معاصر شما، تنها ملکه بوده و پادشاه خاصی نداشته؛ بنابراین، مردها حق شاه شدن ندارند. ما هیچ‌گاه حقوق زنان را نادیده نگرفته‌ایم.
بی.بی.سی: در زمان خاتمی شما شانسی برای مدرن شدن داشتید، به گونه‌ای که موجی از اصلاحات آغاز شد، ولی در بحث حقوق زنان، با مانع روبه‌رو شد. اسلام شما این اصلاحات را متوقف کرد. در مورد آزادی مطبوعات چطور؛ جزء دیگری از دمکراسی مدرن امروزی؟ در همین اواخر، تظاهرات‌های زیادی هم در ایران رخ داد که با خشونت پلیس روبه‌رو شد؛ مثلا تظاهرات برای حقوق زنان.
هادوی: این گونه نیست. آقای خاتمی تلاش‌های بسیاری کردند و هنوز هم این آزادی وجود دارد. من در ایران زندگی می‌کنم و این‌طور اتفاقاتی را ندیدم.
بی.بی.سی: ولی بنا بر گزارش‌های سازمان حقوق بشر، در یکی از تظاهرات‌ها برای حقوق زنان، سیزده نفر دستگیر شدند. مثل روزنامه‌نگاران و خبرنگاران. شاید آنجا بزرگ‌ترین زندان خبرنگاران خاورمیانه باشد و شما در این‌باره اطلاعی نداشته باشید؟!
هادوی: نه، نه، نه. من از همه مسائل آگاهم. برخی تحرکات از جانب گروه‌هایی است که ریشه‌هایی در خارج از ایران دارند و آنقدر در اقلیتند که کسی به آنها توجهی نمی‌کند. حتی مهمترین گروه‌های سیاسی هم توجهی به آنان ندارند و آقای خاتمی هم این ایده را رد می‌کند. اینها مسائلی است که تنها در رسانه‌های غربی بر آن تمرکز می‌شود. این ایرانی که شما می‌گویید، در سیاره دیگری است. ایرانی که من در آن زندگی می‌کنم، اینگونه نیست.
بی.بی.سی: شرایط در ایران دگرگون شده است و شمار زیادی از جمعیت ایران زیر سی سال هستند و وسایل ارتباطی مانند اینترنت در ایران رواج یافته است، آیا آنها بر حکومت نسل پیشین بر خود ناراضی نیستند؟
هادوی: این نظر شماست ولی جوانان در ایران در انتخابات شرکت می‌کنند؛ آنها آقای احمدی‌نژاد را به ریاست جمهوری انتخاب کردند و اعضای مجلس خبرگان را هم انتخاب خواهند کرد. آنها همواره در انتخابات شرکت داشته‌اند و خواهند داشت و شما هم خواهید دید. آنها مهمترین پایگاه قدرت احمدی‌نژاد هستند و شما می‌توانید در سفرهای وی به شهرهای مختلف ببینید که مهمترین مخاطب رئیس جمهور جوانان هستند.
البته که اکثریت مردم ایران راضی هستند و حکومتی قدرتمند بدون این فشارهایی که شما از آن سخن می‌گویید در ایران وجود دارد. نمی‌گویم که شما برای اظهارات خود مرجعی ندارید ولی مراجع شما هم با درکی که شما از شرایط ایران دارید یکی است و همخوانی دارد. شما از دیدگاه غربی قضاوت میکنید و از این رو قضاوتی که شما درباره اسرائیل انجام می دهید با قضاوتی که درباره لبنان یا ایران دارید متفاوت است.
بازدید دیروز: 55 بازدید
بازدید کل: 686054 بازدید
شناسنامه صفحه نخست پست الکترونیک پارسی بلاگ وضعیت من در یاهو
